هر کجا بوی خوش آید، بو برید

 هر کجا بوی خوش آید، بو برید
سوی آن سر، کاشنای آن سرید

تنها در جست و جو و طلب بوی خوش حق باشید، حتی اگر خود خوشبو و پاک نیستید:

لنگ و لوک و خفته‌شکل و بی‌ادب

سوی او می‌غیژ و او را می‌طلب

گه به گفت و گه به خاموشی و گه
بوی کردن، گیر هر سو بوی شه

غیژیدن یعنی به شکل سینه خیز رفتن. 

اگر پر از عیب و ایراد هم هستی، متوقف نشو. اگر گناهان شرم نکن.

باز آ باز آ هر آنچه هستی باز آ
گر کافر و گبر و بت‌پرستی باز آ
این درگه ما درگه نومیدی نیست
صد بار اگر توبه شکستی باز آ

 مولانا آن جنان به الطاف الهی واثق شده است که مطمئن است که حتماً درگاه الهی به روی انسان ها باز می شود، اگر طلب باشد. 

«گر راه روی راه بَرَت بگشايند / ور نيست شوی به هستی‌ات بگرايند»

داستان ها مثل ظرف و پیمانه اند؛ برای هر معنی و مضمونی پیمانه ای دیگر می آورد. در این جا از داستان مریم و درد زایمان کمک می گیرد که:

زین طلب بنده به کوی تو رسید
درد، مریم را به خرما بُن کشید
(مثنوی/دفتر دوم)

حضرت مریم درد کشید و طلب کرد و به درخت خرما دست یافت. آن هم درخت خشکیده خرما که میوه یافت.

لازم نیست که پاک و مطهر شوی و بعد پا در مسیر سلوک بگذاری، در هر شرایطی، با هر اخلاقیات و روحیاتی باز هم تنها منبع تو اوست. به گفته بوسعید از همان جا که هستید تنها یک قدم جلوتر بیایید.

آهسته آهسته با درنگ مسیر را خواهی یافت. تنها ثبات قدم لازم است. 

اگر ناپاک هستی، تنها فرق تو با بقیه این است که بیشتر باید به سوی خدا گام برداری.

گر تو باشی راست، ور باشی تو کژ
پیشتر می‌غژ بدو، واپس مغژ
(مثنوی، دفتر دوم)

شمس به عنوان استاد و راهنمای مولانا درباره مسیر سلوک می گوید: پیش ما کسی یک‌بار مسلمان نتواند شدن، مسلمان می‌شود و کافر می‌شود، و باز مسلمان می‌شود، و هر باری از او چیزی بیرون می‌آید، تا آن وقت که کامل شود. (مقالات شمس تبریزی)

در تمثیلی زیبا، گفت و گویی بین فردی آلوده و آب صورت می گیرد که در این تمثیل، فرد ناپاک از رفتن به درون آب شرم می کند:

آب گفت آلوده را: «در من شتاب»
گفت آلوده که «دارم شرم از آب»

گفت آب: «این شرم بی من کی رود؟
بی من این آلوده زایل کی شود؟»

(مثنوی، دفتر دوم)

تاکید مولانا بر استشمام بوی خوش خداوند و تلاش برای شستن وجود از ناپاکی است، آرام و به تدریج، بدون شرم از آلودگی های نفسانی.